Εδώ Βόρειος Ήπειρος: Φιλέλληνες τσάμηδες - Κροκόδειλος Κλαδάς - Άγγλοι και Ζέρβας.

Αλβανοτσάμηδες με φιλικά αισθήματα προς τους Έλληνες

Υπήρχαν 8 τέτοιες οικογένειες, οι οποίες δεν έδειξαν ανθελληνική πολιτική, δεν πείραξαν ποτέ κανένα και έτσι, τόσο το Ελληνικό Κράτος και ο Ζέρβας, όταν μπήκε στα Γιάννενα, 16 - 17 Οκτωβριου 1944, όσο και μετέπειτα, ουδείς τους άγγιξε, διότι δεν είχαν δείξει καμία εχθρότητα εναντίον των Ελλήνων. Και τους άφησαν και τις περιουσίες για να μείνουν. Στην πραγματικότητα, δεν κατοικούσαν ακριβώς μέσα στην Θεσπρωτία, γιατί εκεί δεν έμεινε κανένας αλβανοτσάμης.

Μια από αυτές ήταν και η οικογένεια του Κενάν Μεσαρέ, η οποία κράτησε καi το αρχοντικό της, κράτησε τα πάντα. Ο Κενάν Μεσαρέ, γιός του Ταχσίν Πασά της Θεσσαλονίκης, γνωστός ζωγράφος, ποιητής και καλλιτέχνης, έμενε στα Γιάννενα με την οικογένειά του. Παντρεύτηκε μία αρχοντοπούλα από την Πωγωνιανή της περιοχής Μεσαρά, που έλεγε ότι η οικογένειά της κατήγετο από τον Ομέρ Βρυώνη, και έμεινε στα Ιωάννινα

Κατά την Κατοχή, αυτός έκανε το παν για να σταματήσει τους αλβανοτσάμηδες από το να σκοτώνουν τους Χριστιανούς και τους έλεγε ότι αυτό θα το πληρώσουν ακριβά μια μέρα. Για τον σκοπό αυτό προσπαθούσε να έρθει σε μία συνεννόηση με τους Ντιναίους και τους άλλους Μουφτήδες, αλλά αυτοί ήταν τόσο φανατισμένοι, που όχι μόνο δεν τον άκουγαν, αλλά και έκαναν δολοφονικές απόπειρες εναντίον του. Ο Κενάν Μεσαρέ κρατούσε ανέκαθεν μία φιλελληνική στάση και μάλιστα έχουμε πολλές ζωγραφιές του το 1912 κλπ, από την εποχή εκείνη στα Μουσεία μας. Οι δύο γιοί του, Ραμψής και Ίνης, φοίτησαν στην Ζωσιμαία Σχολή.

Η σημαία του Κροκόδειλου Κλαδά

Η ιδέα (και οι χάρτες) της «Μεγάλης Αλβανίας» είναι πολύ παλιά και εμπνεύστηκε από τους Ιταλούς. Αυτοί τότε, σχεδίασαν να καταλάβουν τα Ελληνικά εδάφη, μέσω … Αλβανίας, την οποίαν πάντοτε θεωρούσαν προτεκτοράτο τους, Έπεισαν, λοιπόν, τους Αλβανούς να σηκώσουν, ως δική τους, την σημαία που είχε ο Κροκόδειλος Κλαδάς (1425 – 1490), ο πρώτος βυζαντινός άρχοντας, που ξεκίνησε από την Σπάρτη και σάρωσε όλη την Ελλάδα, πολεμώντας τους Τούρκους. Ο Κλαδάς συνέπραξε με τον γιο του Σκεντερμπεη , τον Ιωάννη. και έδωσαν μεγάλες μάχες στο κάστρο της Κρούγιας. Όμως , προδόθηκε από τους Βενετσιάνους , δήθεν συμμάχους, που τον εγκατέλειψαν , και το 1490 έπεσε στα χέρια των Τούρκων. Υπέστη μαρτυρικό θάνατο με αποτρόπαια βασανιστήρια, γδάρσιμο και διαμελισμό του σώματός του. Το δέρμα του, το γέμισαν με άχυρο οι Οθωμανοί και το έστειλαν στην Κωνσταντινούπολη, στον σουλτάνο Βαγιαζήτ Β' για να βεβαιωθεί ότι ο μεγαλύτερος εχθρός των Οθωμανών είναι νεκρός…

Η ιταμή στάση των Άγγλων απέναντι στον Ναπολέοντα Ζέρβα

Στέφανος Σαράφης - Ronald MacKenzie Scobie - Ναπολέων Ζέρβας

Οι Εγγλέζοι, για να ξεγελάσουν τους Γερμανούς ότι θα κάνουν, δήθεν, απόβαση στην Ήπειρο, είχαν ετοιμάσει την 10η Μεραρχία με τακτικό στρατό, μόνιμους αξιωματικούς και Συνταγματάρχη τον Βασίλειο Καμάρα και η Ήπειρος θεωρείτο, ως προκεχωρημένο φυλάκιο της 8ης Στρατιάς του Μοντγκόμερυ. Το τέχνασμα πέτυχε, οι Γερμανοί ξεγελάστηκαν και ενώ περίμεναν απόβαση των Συμμάχων στην Ήπειρο, αυτή έγινε στην Νορμανδία και στην Ιταλία. Τότε οι Άγγλοι απεφάσισαν ότι δεν χρειάζονται πλέον τον Ν. Ζέρβα και τον διέταξαν να πάρει τους άνδρες του και να φύγει για την Κέρκυρα.

Ο. Ν. Ζέρβας κατέβηκε στην Αθήνα και βρήκε τον Στρατηγό Ronald MacKenzie Scobie και του είπε :

«Γιατί δεν μας βοηθάτε; Γιατί μας κόψατε κάθε βοήθεια και μας λέτε να φύγουμε από την Ήπειρο και να πάμε στην Κέρκυρα?»

Όμως, ο Σκόμπυ ήταν αμετάπειστος και έτσι οι 8000 άνδρες του Ζέρβα διεκπεραιώθηκαν στην Κέρκυρα και παρέμειναν εκεί απομονωμένοι.

Από την άλλη πλευρά, οι Εγγλέζοι διέταξαν τον ΕΛΑΣ, με τον Σαράφη και τον Βελουχιώτη, να έρθουν στην Ήπειρο και να μπουν στα Γιάννενα, ενώ στην Αθήνα είχε αρχίσει το ''κίνημα'' με άλλο κομμάτι των Άγγλων και αυτών που δρούσαν με τους κομμουνιστές.

Και να σκεφθεί κανείς ότι ο Ν. Ζέρβας υποχρεώθηκε , σε κάποιες μάχες, να πολεμήσει σε δύο μέτωπα ταυτόχρονα : από την μια οι εχθρικές δυνάμεις (Ιταλοί, Γερμανοί, Αλβανοτσάμηδες) και από την άλλη τα στίφη του Άρη Βελουχιώτη, που οι Άγγλοι τον έβαλαν να μπει στα Γιάννενα , νικητής και τροπαιούχος (!).

Θωμαΐς Παριανού

HIMARA