ΠΑ.ΣΥ.Β.Α.-Γεώργιος Χρ. Ζωγράφος 1863-1920 Ἕνας αἰώνας ἀπὸ τὸν θάνατο τοῦ Πρόεδρου τῆς Αὐτονόμου Ἠπείρου

Πέρασε κιόλας ἕνας αἰώνας, 101 χρόνια γιὰ τὴν ἀκρίβεια, ἀπὸ τὸν θάνατο μίας σημαντικῆς ἐθνικῆς μορφῆς ποὺ ἔδωσε τὰ πάντα γιὰ τὸν Ἀγώνα τοῦ Βορειοηπειρωτικοῦ Ἑλληνισμοῦ. Πρόκειται γιὰ τὸν Γεώργιο Ζωγράφο, ποὺ καταγόταν ἀπὸ τὸ Κεστοράτι Ἀργυροκάστρου.

 

Εἶναι ὁ ἄνθρωπος ποὺ συνδέθηκε μὲ τὸν ἀνεπανάληπτο Βορειοηπειρωτικό Αγώνα καθὼς τότε ἀνέλαβε Πρόεδρος τῆς Κυβερνήσεως ποὺ σχηματίστηκε τὸν Φεβρουάριο τῆς ἰδίας χρονιᾶς στὸ Ἀργυροκάστρο. Οἱ ἐξελίξεις ὁδήγησαν τελικὰ στὸ ἡμίμετρο τοῦ Πρωτοκόλλου τῆς Κερκύρας (Μάιος 1914).

Μία οἰκογένεια μὲ Ἐθνικὴ Προσφορὰ

Ὁ Γεώργιος ἦταν υἱὸς τοῦ σπουδαίου Ἕλληνος Χρηστάκη Ζωγράφου, πού, καταγόμενος ἀπὸ τὸ Κεστοράτι, ἀνέπτυξε ἐπιχειρηματικὴ δράση ἐντός τῆς Ὀθωμανικῆς  Αὐτοκρατορίας.

Τὰ πλούτη ποὺ ἀπέκτησε ὁ Χρηστάκης Ζωγράφος τὰ διοχέτευσε μὲ μεγάλη ἀγάπη γιὰ τὴν Πίστη καὶ τὸ Γένος στὴν Παιδεία, σὲ Ἐκπαιδευτήρια καὶ Δασκά-λους. Δικαίως μπορεῖ νὰ ἀναφέρεται καὶ νὰ τιμᾶται ὡς Ἐθνικὸς Εὐεργέτης.

Τὴν ἴδια πορεία προσφορᾶς στὸν τόπο ἀκολούθησε καὶ ὁ υἱὸς του Γεώργιος. Μὲ καλὲς σπουδὲς σὲ Παρίσι καὶ Μόναχο, ἐνίσχυσε τὴν πατρική του περιουσία στηρίζοντας καὶ τοὺς ἀκτήμονες τῆς Θεσσαλίας. Ἡ ἀποδοχή του ἀπὸ τὸν Λαὸ τὸν ὁδήγησε στὴν Βουλὴ στὶς ἀρχὲς τοῦ 20ου αἰῶνος, ἐνῶ τὸ 1909 ἀναλαμβάνει Ὑπουργὸς Ἐξωτερικῶν στὴν κυβέρνηση Ράλλη (ὅπως θὰ γίνει ἀργότερα). 

 Ἡ γενέτειρα τοῦ πατέρα του, ἡ σκλάβα Ἤπειρος (ὁ ἴδιος γεννήθηκετὸ 1863 στὸ Παρίσι) ἦταν πάντα στὸ μυαλό του. Μετὰ τὴν ἀπελευθέρωσή της ἀπὸ τὸν Ἑλληνικὸ Στρατὸ τὰ ἔτη1912-1913, ὁρίσθηκε ἀπὸ τὸν πρωθυπουργὸ Βενιζέλο Γενικὸς Διοικητὴς Ἠπείρου, στὸ διάστημα 29 Μαρτίου-31Δεκεμβρίου 1913. Τὸν Δεκέμβριο τοῦ1913 στὴν Φλωρεντία συνετελέσθη τὸ Διπλωματικὸ ἔγκλημα τοῦ ὁμώνυμου Πρωτοκόλλου, ποὺ κομμάτιαζε στὰ δύο τὴν Ἤπειρο.

Ἡ Κυβέρνηση στὸ Ἀργυροκάστρο 

Οἱ Ἕλληνες τῆς ἐλευθέρας Ἑλλάδοςκαὶ τῆς ἑνιαίας Ἠπείρου ξεσηκώθηκαν ἐναντίον αὐτῆς τῆς ἀδικίας. Ὁ Γεώργιος Χρηστάκη Ζωγράφος ἔφτασε στὸ Ἀργυροκάστρο στὶς 15 Φεβρουαρίου 1914. Τὴν ἴδια μέρα κυκλοφόρησε πρὸς τὸν Ἠπειρωτικὸ λαὸ ἡ πρώτη προκήρυξη τῆς Προσωρινῆς Κυβερνήσεως. 

 Στὶς 17 Φεβρουαρίου ἀνακηρύχθηκε ἐπίσημα καὶ μάλιστα μὲ πανηγυρικὸ χαρακτήρα γιὰ τὴν τόνωση τοῦ ἠθικοῦ τοῦ λαοῦ, ἡ Ἀνεξαρτησία ῆς Βορείου Ἠπείρου. Συγκροτήθηκε Κυβέρνηση ὑπὸ τὴν Προεδρία τοῦ Ζωγράφου καὶ στὶς 17 Φεβρουαρίου 1914 ὑψώθηκε στὸ Ἀργυροκάστροἡ σημαία τῆς Αὐτόνομης Βορείου Ἠπείρου. 

Βρίσκεται ὁ ἴδιος στὸ μέσον τῆς Ἱστορικῆς φωτογραφίας ὅλης τῆς Κυβερνήσεως στὸ Ἀργυροκάστρο (μὲ τὴνπαρουσία τῶν 2 ἡρωικῶν Ἀρχιερέων Βασιλείου καὶ Σπυρίδωνος, ἐνῶ τὴν σημαία τῆς Αὐτονομίας κρατᾶὁ θρυλικὸς Γιαννιώτης δημοσιογράφος Γεώργιος Χατζὴς-Πελλερέν).

 Τὰ γεγονότα, ὅπως εἴπαμε, θὰ ὁδηγήσουν στὸ Πρωτόκολλο τῆς Κερκύρας καὶ ὁ Ζωγράφος, μὲ τὴν ἔναρξη τοῦ Α΄Παγκοσμίου Πολέμου (1914) καὶ τὴν νέα εἴσοδο τοῦ Ἑλληνικοῦ Στρατοῦ στὴν Β. Ἤπειρο, θὰ παραχωρήσει τὴν ἐξουσία στὶς Ἑλληνικὲς Δυνάμεις.

Ὁ ἴδιος θὰ ἐπανέλθει στὴν ἑλλαδικὴ πολιτικὴ σκηνή, ἀναλαμβάνοντας καὶ Ὑπουργὸς Ἐξωτερικῶν τὸ 1915 ἐπὶ Δ .Γούναρη. Παρότι ἐντάχθηκε στὶς δυνάμεις τοῦ Λαϊκοῦ Κόμματος, ἦταν ὑπὲρ τῆς εἰσόδου τῆς Ἑλλάδος στὸν Πόλεμο ὑπὲρ τῆς Ἀντάντ. Δὲν εἰσακούστηκε. Ἀποχώρησε ἀπὸ τὴν Κυβέρνηση καὶ στὶς 7 Ἰουλίου 1920 (Νέο ἡμερολόγιο) θὰ πεθάνει στὴν Ἀθήνα σὲ ἡλικία μόλις57 ἐτῶν, ἔχοντας συνδέσει καὶ αὐτὸς μὲ πράξεις τὴν οἰκογένεια Ζωγράφου μὲ τοὺς Ἀγῶνες γιὰ τὴν Μεγάλη καὶ Αἰώνια Ἑλλάδα.

Καὶ φυσικὰ τὴν σκλάβαπατρίδα του….Κάθε χρόνο στὸ Δελβινάκι, μὲ τὸν ἑορτασμὸ τῆς ἐπετείου τῆς Αὐτονομίας, τιμᾶται καὶ αὐτὸς ὁ μέγας Ἕλλην..